Bilgiye Engelsiz Erişim İçin Kolları Sıvadık

İnternet yaratıldığı ilk günden beri hayatımızın en önemli öğelerinden birini oluşturuyor. Her konuda internete danışıyor; bilgi almak, eğlenmek ve iletişim kurmak için onu kullanıyoruz. Birçok görsel ve işitsel öğeyi aynı anda tecrübe ediyor ve dilediğimiz her bilgiye kolaylıkla ulaşabiliyoruz. Peki eğitimde ve bilgiye erişimde "fırsat eşitliği" sürekli vurgulanırken, dijital kaynaklar gerçekten "herkes" tarafından ulaşılabilir mi? Bilginin dijital ortamdaki tasarımcılarından biri olarak, internet sitelerinin "erişilebilir" olması ve her bireyin bilgiye internet hızı, tarayıcı farklılığı ve en önemlisi fiziksel engeller gözetmeksizin erişiminin sağlanması gerektiğini düşünüyoruz. Bu amaçla birçok kuruluş ve vakıfla birlikte çalışarak web sitelerinin bu yönde geliştirilmesine yardımcı olduk. Şimdi bir yüksek lisans tez çalışmasıyla temelleri atılan, Altı Nokta Körler Vakfı Rehabilitasyon Merkezi yönetici ve bilgisayar öğretmelerinin de talep ve katkılarıyla bilgiozgurlugu.com, "Görme Engellilere Yönelik Bilgisayar Okuryazarlığı Eğitimi" sitesini faaliyete geçiriyoruz.

Amerika ve Avrupa'da sitelerin erişilebilirlik fonksiyonlarını içerecek şekilde tasarlanmaları yasalar gereği zorunludur. Erişilebilir web ortamları için her internet sitesi W3C (Web Accessibility Initiative) tarafından belirlenen ve tüm dünyada kabul edilen erişilebilirlik standartları dikkate alınarak hazırlanmalıdır. Günümüzde engellilerin bilişim alanına entegre edilmesi için birçok destek teknolojiler bulunmaktadır. Görme engelli bireyler bilgisayarlarında yüklü Jaws, VoiceOver, Nvidia gibi ekran okuyucu yazılımlar sayesinde ekrandaki her türlü yazıyı sesli olarak dinleyebilmektedir. İnternet sitelerinin bu yazılımlar ile uyumlu çalışması için sitede kullanılan görsellere açıklama metni girmek, CSS yapısını kullanmak, kullanıcının renk ve font büyüklüğü ayarlarını özelleştirmesine olanak vermek gibi önem teşkil eden hususlar vardır. Tüm bunlar doğru ve düzgün bir şekilde gerçekleştirildiğinde, herkes tarafından erişilebilir bir site elde etmek mümkündür.

Disual'ın altyapı desteğiyle hazırlanan www.bilgiozgurlugu.com, görme engellilere yönelik özel eğitim veren merkezlerde bilgisayar eğitimi alan bireylere ders kaynağı oluşturmak için yapılan bir projedir. Sitede kullanıcılar; resim ve bağlantılara, font büyüklüğüne, kontrast renklere, menüyü atlama seçeneğine ve site haritasına belirli kısayolları kullanarak veya ekran okuyucular sayesinde tamamen işitsel yönlendirmelerle ulaşabilmektedirler. Amaç görme engelli vatandaşlarımızı bilgisayar konusunda yetkinleştirmenin yanı sıra, engelli bireylerin internete erişimlerini arttırmak için farkındalık yaratmak, kullanım şartlarını iyileştirmek ve sosyal sorumluluk anlamında üzerimize düşeni yapmaktır.

Disual olarak daha önce de kurulum ve tasarımını gerçekleştirdiğimiz erişilebilir web sitelerinin yeni ve gün geçtikçe daha gelişmiş hallerini de internet kullanıcılarının hizmetine sunmayı hedefliyoruz. Böylece sosyal sorumluluk anlamında üzerimize düşeni yerine getirmiş olacağız. Ülkemizde sosyal sorumluluk alanında bulunan açığı kapatmak, gelişmesi ve düzeltilmesi gereken konularda üzerimize düşeni yapmak için sosyal sorumluluk projelerinde yer almak veya destek vermek bir vatandaşlık görevi olarak algılanmalı ve yerine getirilmelidir.